URZĄDZANIE LASU URZĄDZANIE LASU

URZĄDZANIE LASU

Gospodarka leśna w Lasach Państwowych prowadzona jest na podstawie planów urządzenia lasu, sporządzanych dla nadleśnictw na 10 lat. Wykonują je dla Lasów Państwowych specjalistyczne jednostki, m.in. Biuro Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej (BULiGL). Plany urządzenia lasu, po konsultacjach z udziałem społeczeństwa, są zatwierdzane decyzją Ministra Środowiska.

Plan Urządzenia Lasu dla Nadleśnictwa Smardzewice został sporządzony na lata 2017-2026 zgodnie z umową nr ER-2710-9/2014 z dnia 02.12.2014 r., zawartą pomiędzy Biurem Urządzania Lasu i Geodezji Leśnej Oddział w Warszawie, a Regionalną Dyrekcją Lasów Państwowych w Łodzi. Plan ten został zatwierdzony Decyzją Ministra Środowiska
z dnia 3 października 2017 roku, znak: DL-I.611.71.2017.

     Obszar, w którym funkcjonuje Nadleśnictwo Smardzewice ma niezwykle bogatą historię oraz posiada nieprzeciętne walory kulturowe. Kompleksy leśne Nadleśnictwa Smardzewice leżą na terenie zwanym historyczne pod nazwą Puszczy Pilickiej. Cały teren obecnego nadleśnictwa położony na prawym brzegu Pilicy, między Sulejowem, Radonią i Dąbrową nad Czarną (obecnie Obręb Błogie), był własnością książęcą przekazaną w 1176 roku na rzecz Zakonu Cystersów w Sulejowie. Przez wieki do dóbr Zakonu przyłączano kolejne wsie wraz z przyległymi lasami (m.in. Małe Końskie, Prucheńsko. Błogie). W 1815 roku odebrano wszystkie posiadłości Zakonowi Cystersów, wszystkie dobra przejął Skarb Państwa. W dniach 23-24 czerwca 1410 roku w lasach dzisiejszego Obrębu Błogie stacjonował król Władysław Jagiełło wraz ze swoim wojskiem w czasie przygotowań wojennych, które zakończyły się bitwą pod Grunwaldem.

     Cały obszar obecnego Nadleśnictwa Smardzewice w ciągu wielowiekowej historii wchodził w skład dwóch dużych majątków rolno-leśnych. Część zachodnia wchodziła w skład tzw. „Majoratu Łęczno", część wschodnia wchodziła w skład tzw. „Księstwa Łowickiego".

     Główne kompleksy leśne nadleśnictwa w okresie zaborów były własnością carską. Większość tych obszarów była terenem reprezentacyjnych polowań, a gospodarka leśna była prowadzona pod kątem stworzenia optymalnych warunków dla zwierzyny. Do 1918 roku lasy obecnego Nadleśnictwa Smardzewice należały do Nadleśnictwa Radzice. Na przełomie XIX i XX wieku na tych terenach przeprowadzono zakrojoną na dużą skalę akcję zalesieniową. Została ona poprzedzona wykupieniem gruntów i wysiedleniem ludności ze wsi: Tresta Rządowa, Dwór Trzebiatów, Lubianów, Grzymała i Wołkowa (obecny Obręb Błogie) i Sługocice, Książ, Giełzów (obecny Obręb Smardzewice). Do czasów współczesnych części niektórych wsi przetrwały w postaci enklaw śródleśnych (np. Sługocice), nazwy pozostałych wsi przetrwały w formie nazw uroczysk, leśniczówek, gajówek itp. Po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku Nadleśnictwo Radzice podzielono na dwa nadleśnictwa: Błogie
i Brudzewice. Pierwsze, prowizoryczne urządzanie lasu, przeprowadzono w 1920 roku. Według przeprowadzonych pomiarów powierzchnia Nadleśnictwa Błogie wynosiła 10273,61 ha. Nadleśnictwo składało się z czterech obrębów (Sulejów, Błogie, Smardzewice i Żarnów).

     Zgodnie z postanowieniem Komisji Techniczno-Gospodarczej z 31.03.1925 roku, z lasów Nadleśnictwa Brudzewice wyodrębniono tereny leśne obecnego Obrębu Smardzewice tworząc wówczas samodzielne nadleśnictwo – Smardzewice. W 1927 roku w Nadleśnictwach Błogie i Smardzewice przeprowadzono prace urządzeniowe. Powierzchnia pierwszego z nich wynosiła wówczas 5533,10 ha, a drugiego 6561,40 ha. Dla obu nadleśnictw operaty urządzenia lasu były opracowane na lata 1927-36.

     W 1947 roku przeprowadzono w obu nadleśnictwach prace urządzeniowe i opracowano operaty prowizorycznego urządzenia lasu na lata 1947-62. W omawianym okresie gospodarczym zaszły istotne zmiany w stanie posiadania ówczesnego Nadleśnictwa Smardzewice. W tym czasie przekazano Tomaszowskiej Kopalni Surowców Mineralnych „Biała Góra” około 131 ha powierzchni leśnej oraz przekazano 56,92 ha gruntów dla Kampinoskiego Parku Narodowego na Ośrodek Hodowli Zwierząt Rzadkich (OHZRz).

     W 1962 roku dla Nadleśnictwa Błogie i Smardzewice opracowano plan definitywnego urządzenia lasu na lata 1962-72. W omawianym okresie gospodarczym wylesiono około 301 ha pod zaprojektowany i wybudowany Zbiornik Sulejowski w Nadleśnictwie Błogie i Smardzewice.

     W roku 1972 utworzono Nadleśnictwo Opoczno w skład, którego weszły dotychczasowe nadleśnictwa: Błogie Smardzewice, Brudzewice i Opoczno. Z dawnych nadleśnictw utworzono obręby leśne. W 1971 roku opracowano plan pierwszej rewizji na lata 1972-81. W roku 1986 opracowano plan drugiej rewizji dla Nadleśnictwa Opoczno na lata 1986-95. W trakcie obowiązywania tego planu utworzono Nadleśnictwo Smardzewice.

     Nadleśnictwo Smardzewice powstało z dniem 1 stycznia 1992 roku na mocy Zarządzenia Nr 21 Naczelnego Dyrektora Lasów Państwowych z dnia 11 grudnia 1991 roku w sprawie zmian w podziale administracyjnym Okręgowego Zarządu Lasów Państwowych w Łodzi. Zgodnie z w/w zarządzeniem w skład Nadleśnictwa Smardzewice zostały wcielone obręby leśne wydzielone z Nadleśnictwa Opoczno tj. Błogie (5989,98 ha) i Smardzewice (7050,51 ha). Łączna powierzchnia gruntów w zarządzie Nadleśnictwa Smardzewice w roku 1992 wynosiła 13040,49 ha.

    Nadleśnictwo w 2004 roku przeszło reorganizację, na mocy Zarządzenia Nr 105 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z dnia 16 grudnia 2003 roku, w sprawie łączenia nadleśnictw: Łęczno i Piotrków, podziału Nadleśnictwa Sieradz oraz wprowadzenia zmian w powierzchni i zasięgach terytorialnych obrębów leśnych i Nadleśnictw: Bełchatów, Brzeziny, Kolumna, Piotrków, Poddębice, Radomsko, Smardzewice, Wieluń i Złoczew. Zgodnie z wprowadzonymi tym zarządzeniem zmianami w powierzchni i zasięgach terytorialnych obrębów leśnych i nadleśnictw z dniem 1 stycznia 2004 roku Nadleśnictwo Smardzewice przejęło do swoich zasobów 2254,86 ha gruntów z obrębu leśnego Nagórzyce Nadleśnictwa Piotrków. Zmiany w powierzchni nadleśnictwa polegały również wówczas na zamianie, sprzedaży i przejmowaniu gruntów Państwowego Funduszu Ziemi (PFZ). Ogólna powierzchnia leśna Nadleśnictwa Smardzewice na dzień 1.01.2007 roku wynosiła 16165,2481 ha.

     Zmiany powierzchni nadleśnictwa, jakie nastąpiły w okresie od stycznia 2007 roku do 29 września 2016 roku spowodowały ogólne powiększenie się gruntów w zarządzie Nadleśnictwa Smardzewice o 39,0239 ha i wg. stanu na 1 stycznia 2017 roku powierzchnia omawianego obiektu wynosi 16204,2717 ha (źródło: plan urządzenia lasu).